By Protekla godina bila je ispunjena brojnim aktivnostima usmjerenim na jačanje položaja medijskih radnika. Organizovali smo obuke, radionice, pružali servise i sprovodili istraživanja. Otvorili smo mnoga važna pitanja, ali nas očekuje još puno posla u daljoj borbi za unapređenje uslova rada u medijima, prvenstveno na polju pregovora o Granskom i Kolektivnim ugovorima na nivou poslodavaca.
Izdvajamo neke od najznačajnijih aktivnosti tokom 2024. godine:
1. Sekcija mladih i frilensera
Godinu smo završili rekapitulacijom dvogodišnjeg rada Sekcije mladih i frilensera, koja je formirana u decembru 2022. godine. Za samo dvije godine, mladi su uspjeli da pokažu da sindikati itekako mogu biti mjesto za kanalisanje potreba mladih. Sekcija je tokom 2024. imala svoj prvi projekat fokusiran na antikorupciji a organizovana je i prva obuka o digitalnom marketingu. Uveliko se radilo na kreiranju digitalne platforme za mlade koje će biti pokrenuta početkom 2025.
2. Servis psihološke podrške
Servis psihološke podrške, koji vodi psihološkinja Dragana Đokić, imao je veoma značajne aktivnosti tokom 2024. Osim obuka, grupe za samopodršku i formiranja kontakt tačaka za pružanje psihološke podrške, tokom godine je u okviru servisa pruženo skoro 200 individualnih konsultacija članovima i članicama Sindikata medija. Servis je, zahvaljujući Misiji OEBS-a u Crnoj Gori dobio i prvu profesionalnu kampanju promocije psihološke sigurnosti kao i prvi Priručnik za bolje razumijevanje psihološkog blagostanja medijskih radnika.
3. Servis pravne podrške
Dugogodišnji servis pravne podrške tokom 2024. godine imao je brojne zahtjeve zaposlenih u medijima koji su se uglavnom ticali pitanja koja su vezana za bezbjednost i radna prava. Advokat Mirko Bošković, koji vodi servis, bio je na usluzi članovima i članicama SMCG u više desetina slučajeva. Pored direktne pomoći, servis je bio aktivan i u analizi medijske i regulative koja definiše bezbjednost novinara, iz kojih su poteklne konkretne zagovaračke aktivnosti.
4. Edukacije i obuke
SMCG je i tokom 2024. organizovao više obuka sa ciljem jačanja unapređenja znanja zaposlenih u medijima o različitim temama. U fokus je bila procjena rizika, posebno kada je riječ o izvještavanju sa rizičnih okupljanja, kao i online sigurnost. Jedna od tema, naročito zanimljiva za mlade, ticala se digitalnog marketinga.
5. Kreirana regionalna mreža sindikata medija
Sjednica Evropske federacije novinara (EFJ) koja je održana u Prištini kao jedan od zaključaka imala je inicijativu za formiranje Mreže sindikata medija na Balkanu. Borba za bolje uslove rada ujedinila je brojne sindikate iz Srbije, Hrvatske, Sjeverne Makedonije, Turske i Crne Gore, kako bi ubuduće zajednički radili na unapređenju radnog okruženja za medijske radnike.
6. Medijska pismenost i AI
Iako se podrazumijeva da je medijska pismenost u srži novinarstvog posla, rapidne promjene koje donosi digitalizacija umnogome usložnjavaju novinarski rad. Zato je SMCG uradio prvo mapiranje medijske pismenosti među medijskim profesionalcima, posebno akcentirajući upotrebu vještačke inteligencije, koje daje jasne smjernice kako poboljšati znanje zaposlenih o novim, digitalnim izazovima. Riječ je o pionirskom poduhvatu, kome planiramo da se posvetimo i u godini pred nama.
7. Indeks bezbjednosti i Indikatori nivoa medijskih sloboda
SMCG već duži niz godinama radi monitoring nivoa sloboda medija i bezbjednosti novinara u Crnoj Gori. Riječ je o istraživanjime Indeks bezbjednosti novinara i Indikatori nivoa medijskih sloboda i bezbjednosti novinara, koji se rade prema jedinstvenoj metodologiji na nivou mreže Safe Journalists. Iako rezultati prošlogodišnjeg istraživanja nisu drastični, bilježi se blagi pad svake godine. Crna Gora je zabilježila Indeks bezbjednost od 3,33.
8. Solidarnost sa novinarima u Palestini
U saradnji sa Ambsadom Palestine u Crnoj Gori, SMCG je organizovao okrugli sto sa koleginicama i kolegama sa ciljem ukazivanja na potrebnu veću solidarnost sa predstavnicima medija iz Palestine. Ukazano je da je više od 135 medijskih radnika poginulo od početka sukoba.
9. Istraživanje poslovanje medija
Treću godinu zarednom pratimo poslovanje crnogorske medijske industrije. Rezultati ovih istraživanja su veoma značajni jer ukazuju na stvarno stanje sektora i predstavljaju jak argument tokom pregovora o Granskom kolektivnom ugovoru.
10. Zaštita na radu
U saradnji sa Udruženjem zaštite na radu uradili smo prvo istraživanje o percepciji zaposlenih u medijima o njihovoj zaštiti na radu. Mapiranje primjene zakonom obaveznih mehanizama zaštite na radu ukazuje da su neophodne dalje aktivnosti ka unapređenju bezjednosti medijskih profesionalaca na njihovim radnim mjestima.
